niedziela, 14 stycznia 2018

Moje przemyślenia blogowe i poteatralne



Gdy zaczęłam realizować postanowienie nie wywierania na samej sobie presji by każdego dnia o północy był post to wiecie... może nie powinnam tego pisać ale odczułam ulgę przełamaną pewną pustką jakimś niedosytem jakbym gdzieś pomiędzy czymś a czymś się miotała, dziwny to stan. Jedno jest pewne: urodziłam się blogerką i nie mogę bez tego żyć:) 
      Chciałabym powrócić do spektaklu: "Tresowane Dusze" oto opis ze strony Teatru Wybrzeże: "Gabriela Zapolska TRESOWANE DUSZE to jedna z mniej popularnych sztuk wybitnej dramatopisarki, co nie znaczy, że mniej interesująca, czy mniej drapieżna niż jej najczęściej wystawiane utwory. Tym razem autorka skupia swą uwagę na przenikających się środowiskach dziennikarskim i biznesowym w początkach XX wieku. Te nieczyste gry, gazetowe manipulacje, nieuczciwości obu stron doprowadzające do zaszczucia walczących o prawdę i godność, nie są z pewnością zjawiskami, których wolno nam i dziś nie dostrzegać. Spektakl zalecany dla widzów od 15 roku życia."źródło
      Dalej gdzieś trawię spektakl: "Tresowane Dusze" Gabrieli Zapolskiej który zobaczyłam w czwartek na deskach teatru Wybrzeże. Tak na dobrą sprawę nie zobaczyłam nic nowego: bezwzględność, wykorzystywanie swojej władzy: przemoc... uzurpowanie sobie prawa do odzierania z godności drugiego człowieka. Pojawia się temat przemocy seksualnej w wykonaniu kobiety: właścicielki nad  podległym jej pracownikiem. Wstrząsnęła mną scena gdy stojący na scenie aktor dobrze oświetlony nie miał zbyt wiele w tej sytuacji do ukrycia. Niewolnictwo? Szefowa płaci, wymaga i bierze... zabiera właściwie odziera mającego fizyczną przewagę mężczyznę. Może teoretycznie sie nie zgadzać... a jednocześnie jest świadomy...
Szefowa jest spersonalizowanym zjawiskiem władzy, tu można podpiąć wszystko każdego kto w relacji ma przewagę i bezwzględnie to wykorzystuje robi to na co ma ochotę... Przypomina mi się Słynny eksperyment Philipa Zimbardo: ten słynny: Stanfordzki eksperyment więzienny....z 1971 roku czyli 89 lat po napisaniu Tresowanych Dusz przez Gabrielę Zapolską...
Eksperyment miał pokazać znaczenie wpływu sytuacji społecznej na zachowanie jednostki. W tym najsłynniejszym eksperymencie Philipa Zimbardo mamy dwie grupy: więźniów i strażników. Role były losowo rozdzielane a każdy uczestnik dostawał 15$ dniówki za udział. Uczestnicy zostali przesiani przez sito pod kątem chorób psychicznych, problemów z prawem czy narkotykami. 24 zdrowych inteligentnych mężczyzn z klasy średniej studentów różnych kierunków. Zimbardo zapewnia że nie było żadnych różnic psychicznych różnic pomiędzy uczestnikami. Strażnicy mieli zakaz że w żadnym wypadku nie wolno uderzyć więźnia. Celem było stworzenie poczucia bezsilności u więźniów: podporządkowania ich systemowi w monotonnych realiach. Więźniowie byli tak samo aresztowani jak by byli prawdziwymi przestępcami... taka sama procedura z tym że z opaskami na oczach zostali przewiezieni do piwnic Wydziału Psychologii Uniwersytetu Stanforda gdzie zainscenizowano więzienie. Więźniów odkażono i przebrano w więzienne stroje przypominające sukienki. Na nogach mieli klapki a na kostkach łańcuchy. Od tego czasu byli numerami. Na odbywających sie za dnia i w nocy apelach przypominano więźniom ich numery. Strażnicy szybko wczuli się w swoje role chyba nawet za bardzo bo pojawiły się patologiczne zachowania. Więźniowie nie do końca identyfikowali sie ze rolami swoimi jednak na niegrzeczne zachowania strażników drugieo dnia więźniowie odpowiedzieli buntem: barykadą oraz odrywaniem etykietek z numerami oraz obrażaniem strażników. Strażnicy wezwali posiłki a karą za bunt było... w celach 2 i 3 rozebranie sie do naga... Czyżby inspiracja Nastawicką;) Noc pomiędzy piątym a szóstym dniem eksperymentu przelała czarę goryczy u więźniów którzy sie zbuntowali. Dzień który nastał był zwieńczeniem eksperymentu. "Musiałem zakończyć eksperyment. (...) Tak dobrze wczuliśmy się w swoje role: strażników, nadzorców że trudno nam było odróżnić rzeczywistość od symulacji. (...) Nie zauważałem tego że jako psycholog jako istota ludzka muszę coś zrobić z tym cierpieniem" Mówi Sam Philip Zimbardo w filmie: "Cicha furia" Co było powodem? A no ówczesna studentka zwróciła uwagę że jest potworne to co ogląda wraz z profesorem. Szokujące że nawet członkowie rodzin więźniów nie współczuli im gdy opowiadali o tym co przeżywają. Nawet ksiądz nie stanął w obronie ofiar... nie kwestionował moralności, etyki, także nie wspierał więzionych zamiast tego udzielał porad prawnych. Namówił rodziców do kontaktu z obrońcą publicznym który nie zareagował na widok papierowych toreb na głowach "skazanych". Informował o prawach....
Dla zainteresowanych chcących więcej i szczegółowiej zgłębić temat polecam film "Cicha furia" dokument w którym możemy zobaczyć sceny z eksperymentu a także komentarz samego profesora Philipa Zimbardo. 
       Wracając do Tresowanych Dusz to przyznam że widzę wiele podobieństw: szefowa upokarzająca podwładnych nie licząca się z ludźmi niżej od niej. Cóż warte ludzkie życie kobiety która w pracy straciła zdrowie a skoro już była nie przydatna wywalono ją bez żalu. Czy ktoś sie pochylił nad nią?
Co z wyrzuconą dziennikarką której mąż... używa siły fizycznej...
Kto ma siłę ten jej używa: przewagę w różnych relacjach dają rozmaite argumenty, byłam świadkiem gdzie w społeczności religijnej tolerowano, a co tam! Akceptowano zachowania pewnej zamożnej wdowy i nikt nie zwrócił jej uwagi... że cierpi po stracie.... "bo była kiedyś gorsza" - tłumaczono i usprawiedliwiano.... jedynym nie do końca właściwym zachowaniem było nie do końca delikatne w jej stronę choć rzadko to jednak wyraźnie: teksty o pieniądze. Dobrze jak daje a jak przestanie to ciekawe co w tedy:) 
Pieniądz, władza demoralizuje i wyciąga z ludzi to co najgorsze. "Ale ja nie", "Mnie to nie dotyczy" nie jedna osoba może pomyśleć w ten sposób... 
"Nie myślałem że byłem zdolny do takiego zachowania. Byłem zaskoczony gdy odkryłem że naprawdę to potrafię: że naprawdę mogę tak postępować. Nie przypuszczałem że to w ogóle możliwe. Gdy to robiłem nie czułem żadnego żalu, żadnej winy. Dopiero później pojawiły sie refleksje i wyrzuty sumienia. To mnei zdominowało: to była cześć mnie której wcześniej nie znałem." I tym cytatem z wypowiedzi strażnika z eksperymentu Zimbardo chciałabym zakończyć. Cytat z filmu: "Cicha Furia" na którym się oparłam pisząc ten post. 
Miłej niedzieli:* 

76 komentarzy:

  1. Niby nic odkrywczego, ale tak. Władza deprawuje, deprawuje milion razy szybciej niż pieniądze... bo tak naprawdę wszystko do tego się sprowadza... do władzy nad drugim człowiekiem. Czy wykorzystany do tego przewagę fizyczna, intelektualna czy finansowa nie ma większego znaczenia. Liczy się władza!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. noooo... straszne że tu zawodzą często osoby i instytucje powołane do pomocy...

      Usuń
  2. Chętnie obejrzę polecony przez Ciebie film. Temat wydaje się dość interesujący.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Sztukę też polecam, bardzo. Miło że piszesz o teatrze, proszę jak sie tematy zbiegły:))

      Usuń
  3. nie mam czasu niestety na filmy...

    OdpowiedzUsuń
  4. Niestety ale film nie w moim klimacie. Może kiedyś przy okazji obejrzę :)

    OdpowiedzUsuń
  5. Czytałam o tym eksperymencie ... co w nas siedzi, tego nie wiemy sami, póki nie zostaniemy skonfrontowani z jakąś sytuacją.

    OdpowiedzUsuń
  6. ja już dziś idę do teatru, już strasznie dawno nie byłam dlatego bardzo się cieszę

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wspaniale! Bardzo sie cieszę, daj znać czy sie podobało i na co poszłaś:)

      Usuń
  7. Ubóstwiam filmy i sama o nich piszę na blogu :) Właśnie miałam podjąć decyzję, czy coś obejrzeć czy zająć się nauką do kolokwium... Chyba mnie przekonałaś ;) heh. Bardzo ciekawy artykuł i super blog, pewnie wpadnę tu nie raz :) Pozdrawiam. Kavka z www.gen-igrek.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. miło mi że to miejsce przypadło Ci do gustu. Poruszam tu różne tematy, bardzo różne:)

      Usuń
  8. Z chęcią przy wolnej chwili obejrzę. :)

    OdpowiedzUsuń
  9. Ciekawie napisałaś, chociaż nie wiem czy się zdecyduję.

    OdpowiedzUsuń
  10. Świetna sztuka z przesłaniem :) Władza gubi każdego

    OdpowiedzUsuń
  11. Nie widziałam Zapolskiej na deskach teatru. W zeszłym roku byłam na paru sztukach. Szczerze polecam sztukę Pozytywni

    OdpowiedzUsuń
  12. Łatwiej czerpać z czegoś przyjemność, jeśli nie ma przymusu :P

    OdpowiedzUsuń
  13. Władza uderza do głowy. W różny sposób, ale uderza. Odczułam to boleśnie na swojej skórze z moja poprzednią dyrekcją...
    Cieszę się, że zszedł z Ciebie przymus. :) Jak się nie musi, to się chce, prawda? :)

    OdpowiedzUsuń
  14. As usual very interesting! Thanks a lot for sharing!

    OdpowiedzUsuń
  15. Studiuję kryminologię i ten eksperyment jest mi doskonale znany... Jest jeszcze jeden, ze szczurem wpuszczanym do wody, działa na podobnej zasadzie... Polecam obejrzeć.
    Pozdrawiam i zapraszam do siebie,
    www.wydru.blogspot.com

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. to bardzo słynny eksperyment wiele sie o nim mówi. A ten ze szczurem to jak sie nazywa?

      Usuń
  16. Sztuka porusza niebezpieczne tematy dla polików, kiedyś takie tytuły były ocenzurowane, ale niestety współcześnie również istnieje wiele sposobów, by zamknąć usta artystom. Nie potrzeba oficjalnej cenzury,

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. no właśnie taka moim zdaniem rola sztuki, kiedyś gdy ludzie byli bardziej waleczni może ta cała cenzura miała a dziś ludzie walczą pisząc posty w socjal mediach

      Usuń
  17. Ciekawe dośwoadczenie nad psychiką ludzką...Co to z ludzi wyłazi...

    OdpowiedzUsuń
  18. w teatrze byłam raz jeden jedyny, chętnie bym to zmieniła

    OdpowiedzUsuń
  19. Ludzka psychika to często niezbadane obszary często bardzo mroczne.

    OdpowiedzUsuń
  20. Ja nawet nie pamiętam jak wygląda sztuka w teatrze nie byłam od lat, z jednej strony mnie ciągnie, choć z drugiej nie wiem czy to moje klimaty :) chyba jednak wolę film:)

    OdpowiedzUsuń
  21. Super, też z chęcią wybrałybyśmy się do teatru. Mamy nadzieję, że jak przetrwamy ciężki luty to w marcu będziemy mogły się wybrać :)

    OdpowiedzUsuń
  22. Władza nad innym człowiekiem niestety potrafi zmieniać innych, jak właśnie w tym eksperymencie...

    OdpowiedzUsuń
  23. Ciekawe, chociaż sama raczej nie wybrałabym takiego spektaklu.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. myślę że wybór jest różnych widowisk więc jest w czym wybierać:)

      Usuń
  24. Urodziłaś się bloggerką i masz do tego smykałkę ;)

    Teatr... z chęcią bym się tam wybrała, tylko czego mam tak daleko;/ Mam nadzieję, że mimo tego uda mi się tam wybrać ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. wycieczki mniejsze i większe... a mnie ostatnio kusi by przejechać połowę kraju i zobaczyć Panią Krystynę Jande na żywo:) Może mi sie kiedyś uda:)

      Usuń
  25. Również bardzo przyzwyczaiłam się do bloga ale jednak zdarza mi się, że nawet kilka dni na niego nie zaglądam.

    OdpowiedzUsuń
  26. Ech, nigdy nie mów nigdy... Dojrzałam już do takiego momentu, że przestałam generalizować - bo nie wiem jak bym się zachowała w danej sytuacji...
    Ja również uwielbiam blogowanie, jednak wpis codzienny to dla mnie za wiele...
    pozdrawiam serdecznie z nad filiżanki kawy:)

    OdpowiedzUsuń
  27. niektórzy są zdolni do rzeczy, o których nam się nie śniło...

    OdpowiedzUsuń
  28. Dawno nie byłam w teatrze, myślę, że najwyższy czas to nadrobić.

    Pozdrawiam
    Sara's City

    OdpowiedzUsuń
  29. Widzę super zmiany na blogu ! :) Super :) A w Teatrze nie byłam już hohoh ..w lutym do kina na Graya a w Marcu na Pitbulla ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. w Teatrze Polonia (Krystyny Jandy) jest jakaś sztuka z Greyem w tytule;)

      Usuń
  30. Film chętnie obejrzę.Dawno nie byłam w teatrze .Pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
  31. Sztukę zapisuję do zobaczenia i przeżycia. Widzę, że warto - chociażby dlatego, aby wnieść do życia trochę nowych przemyśleń.

    OdpowiedzUsuń
  32. Ja strasznie dawno nie byłam w teatrze... A sztuka zapowiada się interesująco;)

    OdpowiedzUsuń
  33. nie lubie sama ogladac a moj maz tego by nie obejrzal ;(

    OdpowiedzUsuń
  34. Żadna sztuka Zapolskiej nie jest słaba. Osiągnęła mistrzostwo kreowania postaci ponadczasowych.

    OdpowiedzUsuń
  35. Przytoczony eksperyment znam doskonale i ze szczegółami. Cóż, pokazuje jedynie to co tkwi w każdym z nas. Pytanie tylko jak silni jesteśmy by w razie możliwości (tutaj np. dojścia do władzy) nie wpaść w schemat psychologii i "bronić się" przed tym co ostatecznie ludzkie.

    OdpowiedzUsuń
  36. nie mój klimat ale i tak brzmi zachęcająco! :D

    OdpowiedzUsuń

Cieszy mnie że tu jesteś, proszę zostaw ślad po sobie. Wspólnie dbamy o miłą atmosferę tutaj i szanujemy sie wzajemnie, dla tego nie pisz wielkimi literami, nie SPAMuj, nie zostawiaj linków do siebie. Nasze zdania mogą się różnić, ale zachowujemy kulturę i dobry smak.
Komentarze: propozycje wspólnej obserwacji, łańcuszki, autoreklamę (z linkami) i teksty nie na temat usuwam. Ja szanuję Ciebie, więc proszę szanuj mnie, a odwiedzę Cię gdy tylko będę mogła.
Bardzo mnie ucieszy gdy dołączysz do zacnego grona moich obserwatorów.
Życzę przyjemności!